Ερμηνεύοντας την παιδική ζωγραφιά

Η ζωγραφική για τα μικρά παιδιά είναι μια από τις πιο αγαπημένες ασχολίες τους. Μπορούν να ζωγραφίζουν παντού και με τα πάντα. Λατρεύουν να εξερευνούν τις δυνατότητές τους πάνω στο χαρτί με όλων των ειδών τα υλικά και τα χρώματα. Πριν ακόμη καταφέρουν να εκφραστούν επαρκώς με τη γλώσσα εκφράζονται μέσα από τις ζωγραφιές τους. Όλα εκείνα τα συναισθήματα που δεν μπορούν να εκφράσουν με το λόγο, πολλές φορές, παίρνουν τους μαρκαδόρους, τις μπογιές και τα πινέλα και τα εκφράζουν μέσα στις ζωγραφιές και τα σχέδιά τους. Όταν ένα παιδί νιώθει ότι του λείπουν σημαντικά στοιχεία από τη ζωή του, νιώθει μόνο ή παραμελημένο, όταν έχει το φόβο της αποτυχίας, νιώθει θυμό ή αγωνία τότε αυτά του τα συναισθήματα είναι πιθανό να τα                                                                         εκφράσει άμεσα ή έμμεσα στις ζωγραφιές που δημιουργεί.

ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ

2 ΕΤΩΝ – ΜΟΥΤΖΟΥΡΕΣ:  Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία απλώς μουτζουρώνουν. Οι πρώτες μουτζούρες είναι απλώς η καταγραφή μιας ευχάριστης κινητικής δραστηριότητας. Με τον καιρό τα σημάδια γίνονται πιο «καθαρά» καθώς τα παιδιά γίνονται πιο ικανά. Τα σχήματα αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους με την κυκλική κίνηση να είναι η πρώτη που χρησιμοποιούν τα παιδιά σε αυτό το στάδιο καθώς τους βγαίνει φυσικά. Με τον καιρό τα παιδιά αρχίζουν να περιγράφουν τις «μουτζούρες» σαν να έχουν ζωγραφίσει κάτι συγκεκριμένο.

3-4 ΕΤΩΝ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ: Η πρώτη συνειδητή δημιουργία εικόνων εμφανίζεται γύρω στα 3 έτη  και αποτελεί μια χειροπιαστή καταγραφή της σκέψης των παιδιών. Η πρώτη προσπάθεια να αναπαραστήσει κάτι το παιδί είναι να ζωγραφίσει έναν άνθρωπο, συνήθως κάνοντας έναν κύκλο για κεφάλι και δυο κάθετες γραμμές για πόδια. Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία συνεχώς ψάχνουν για καινούριες ιδέες, οπότε και τα σχήματα που χρησιμοποιούν συνεχώς αλλάζουν. Στα 4 το παιδί αρχίζει να λέει ιστορίες και να επιλύει προβλήματα μέσω της ζωγραφικής, έτσι αλλάζει τις βασικές φόρμες που χρησιμοποιεί, ώστε να αναπαραστήσει αυτό που επιθυμεί. 

5-6 ΕΤΩΝ : ΣΧΗΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ: Το παιδί φτάνει σε ένα «σχέδιο», έναν συγκεκριμένο τρόπο να αναπαριστά τα αντικείμενα. Σ’ αυτό το στάδιο υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος των σχεδίων του παιδιού μέσα στο χαρτί. Γύρω στην ηλικία των 6 το παιδί αρχίζει να αναπαριστά τοπία, μια μπλε γραμμή και ήλιος στο πάνω μέρος της σελίδας και μια πράσινη γραμμή στο κάτω γίνονται η συμβολική αναπαράσταση για τον ουρανό και το χορτάρι. 

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙ: Δώστε προσοχή στο πώς είναι η εικόνα που έχει ζωγραφιστεί. Συνεχής σβησίματα και διορθώσεις μπορούν να υποδείξουν υπερβολικό άγχος. Πολλές διακοσμήσεις, λεπτομέρειες και στολίδια θα μπορούσαν να δείχνουν ότιτο παιδί θέλει να τραβήξει την προσοχή. Τα παρορμητικά παιδιά συχνά δεν τελειώνουν εικόνες και οι εικόνες τους να φαίνεται απλές και εκτός ελέγχου.

ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ – ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΦΙΓΟΥΡΕΣ: Τα παιδιά που ζωγραφίζουν μικρές φιγούρες τείνουν να είναι ντροπαλά, συνεσταλμένα και ανασφαλή, ενώ τα παιδιά που ζωγραφίζουν μεγάλες φιγούρες που πιάνουν το μεγαλύτερο μέρος του χαρτιού ίσως υποδηλώνει επιθετικότητα και αδυναμία αυτοελέγχου. 

Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ: Η τοποθέτηση των σχεδίων στο κάτω μισό της σελίδας μπορεί να δηλώνει αισθήματα κατωτερότητας ή ανασφάλεια. Η τοποθέτηση των φιγούρων στο μισό πάνω μέρος της σελίδας μπορεί να δηλώνει αισιοδοξία και πλούσια φαντασία. Επίσης, το που θα τοποθετήσει το παιδί τον εαυτό του σε σχέση με τα άλλα μέλη της οικογένειας δείχνει με ποια από τα μέλη νιώθει μεγαλύτερη οικειότητα.

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ: Η χρήση των χρωμάτων στη ζωγραφιά του παιδιού μπορεί να δείξει τα συναισθήματα και τη διάθεσή του. Δεν είναι όμως απόλυτο αυτό που αντιπροσωπεύει το κάθε χρώμα. Η ανάλυση των χρωμάτων που χρησιμοποιεί ένα παιδί στη ζωγραφιά του μπορεί ως ένα βαθμό να καθορίσει την συναισθηματική του κατάσταση. Η χρήση πολύ κόκκινου σε μια ζωγραφιά μπορεί να αποτελεί σημάδι εκνευρισμού. Το πολύ μαύρο μπορεί να δηλώνει θλίψη ή απελπισία. Το πολύ κόκκινο μπορεί να δηλώνει θυμό ή επιθετικότητα. Το μπλε και το πράσινο θεωρούνται συνήθως σημάδι ηρεμίας και τα πορτοκαλοκίτρινα συνήθως δηλώνουν τη χαρά και την ευτυχία. Φυσικά για να μην ανησυχούμε χωρίς λόγο καλό είναι να θυμόμαστε ότι μια μόνο ζωγραφιά δεν υποδηλώνει τίποτα, συνήθως η συνεχής και εκτεταμένη χρήση χρωμάτων που υποδηλώνουν πρόβλημα θα μπορούσαν να μας ανησυχήσουν.

Με τη βοήθεια ενός σχεδίου μπορείτε όχι μόνο να κερδίσετε μια εικόνα στην ψυχή του παιδιού σας, αλλά και  να αλλάξετε το περιβάλλον του προς το καλύτερο. Σε γενικές γραμμές, τα σχέδια των παιδιών δεν είναι απαραίτητο να γίνονται αιτία ανησυχίας, παρά την επιλογή χρώματος ή το περιεχόμενο. Είναι απλώς καλλιτεχνικές εκφράσεις και μπορεί να παρουσιάζουν μια ποικιλία από συναισθήματα, παραστάσεις, καθώς και θέματα που έχουν τα παιδιά στο μυαλό τους την συγκεκριμένη χρονική περίοδο και σε λίγο καιρό θα τα ξεπεράσουν ή θα τα αλλάξουν. Παρ’ όλα αυτά, εάν ένα παιδί ζωγραφίζει επανειλημμένα βίαιες εικόνες, ενδέχεται να υπάρχει λόγος για να αναζητήσουμε έναν θεραπευτή και να δούμε αν υπάρχουν βαθύτερα συναισθηματικά ζητήματα. 

Το να μελετάτε τις ζωγραφιές των παιδιών σας δεν σας κάνει ειδικό στην ψυχολογική ανάλυση, αλλά σίγουρα σας βοηθάει να καταλάβετε και να γνωρίσετε το παιδί σας καλύτερα.

Πηγή: http://www.kindykids.gr/